Συνέντευξη στο Hardmusic.gr (2/2015)

"H ενέργεια που βγάζει μία συναυλία μας είναι heavy metalικής κοπής"

Μια κολεκτίβα είναι ένα σύνολο ατόμων που δουλεύουν μαζί σε ένα κοινό έργο χωρίς να βασίζονται σε εσωτερικές ιεραρχίες. Οι κολεκτίβες μπορεί να είναι μεγάλες ή και μικρές. Μπορεί να υπάρχουν για μικρά ή για μεγάλα χρονικά διαστήματα και η συμμετοχή σε αυτές είναι εθελοντική. Μια τέτοια ομάδα είναι και οι Kollektiva. Το HardMusic.gr συνάντησε τον Θανάση (τραγουδιστή) και τον Φάνη (κιθαρίστα) του group και συνομίλησε μαζί τους για πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, εν όψει της μεγάλης συναυλίας τους στο FUZZ, το Σάββατο 7 Μαρτίου 2015.

- HM: Από «Φθηνό, Ευέλικτο, Μουσικό Δυναμικό» περνάμε σε Kollektiva. Περίγραψτε μου με δυο λόγια την πορεία σας για κάποιον που δεν σας ξέρει.

- Θανάσης: Παίζαμε πολλά χρόνια ως «Φθηνό, Ευέλικτο, Μουσικό Δυναμικό». Αυτό το πράγμα είχε κατά κάποιο τρόπο κάνει τον κύκλο του και κάπου εκεί βρέθηκε στο δρόμο μας ο Μάνος Ξυδούς. Συνεργαστήκαμε για ένα διάστημα κι επειδή αλλάξαν οι εποχές, δηλαδή μπήκαμε σε εποχές που ήθελαν μια πιο καθαρή, επιθετική τοποθέτηση, λόγια σταράτα, για όλους αυτούς τους λόγους και κατόπιν προτροπής του Μάνου από το "Φθηνό, Ευέλικτο, Μουσικό Δυναμικό", περάσαμε στο μονολεκτικό Kollektiva που με μία λέξη περιγράφει αυτό που είμασταν τότε και αυτό που είμαστε τώρα. Σίγουρα είναι εμπορικά πιο διαχειρίσιμο και πιο εύκολο, αλλά η ουσία είναι ότι σηματοδότησε και μία αποσαφήνηση του χαρακτήρα μας, ένα συντονισμό μας με τις τότε συνθήκες, δηλαδή το αρχικό ξέσπασμα της κρίσης και ό,τι επακόλουθο έχει αυτό στις ζωές μας ή στις ζωές της πλειοψηφίας του κόσμου, με την οποία εμείς ζούμε με τον ίδιο τρόπο και είμαστε από την ίδια πλευρά. Άρα μετά το 2009 γίνονται οι Kollektiva.

- ΗΜ: Οπότε δημιουργείται ουσιαστικά μία ομάδα και όχι ένα συγκρότημα;

- Φάνης: Η αρχική σκέψη αυτή ήταν. Εμείς θέλαμε να φτιάξουμε ένα μουσικό group μεν, το οποίο όμως θα ανοίγεται και σε άλλες μορφές τέχνης, θα συνεργάζεται και με άλλους καλλιτέχνες και θα κάνει project, τα οποία δεν θα έχουν να κάνουν αυστηρά με τη μουσική ή η μουσική θα μπλέκεται με αυτά. Αυτό στην πορεία το πετύχαμε, αλλά επειδή στην ουσία τα μόνιμα μέλη ήταν στο μουσικό group οι Kollektiva έγιναν το συγκρότημα με όλα τα άλλα να «κουμπώνουν» πάνω στη μουσική, όπως π.χ. κάποιες ενορχηστρώσεις που κάναμε, μουσική για θέατρο ή για τηλεόραση.

- HM: Αυτά πώς προέκυψαν;

- Φ: Ο κόσμος του χώρου μας ήξερε από τη μουσική μας, τις συναυλίες μας, τις δισκογραφικές δουλειές μας κλπ. Και έτσι ήρθαν και μας ζήτησαν το κομμάτι εκείνο της δουλειάς που ήθελαν να κάνουμε, είτε ήταν μουσική για κάποια εκπομπή στην τηλεόραση, είτε για κάποια μουσική παράσταση κτλ.
- Θ: Και επειδή καταλαβαίνω ότι η ερώτηση στοχεύει και στις δικές μας παραγωγές, δηλαδή στις μουσικοθεατρικές παραστάσεις που κάναμε με δική μας πρωτοβουλία, πέρα από το γεγονός ότι μας αρέσει το θέατρο, μας αρέσει ο κινηματογράφος και άλλες μορφές τέχνης και ενίοτε μπλέκουμε δημιουργικά, και όσον αφορά την ίδια τη μουσική έχουμε εκτίμηση και έχουμε μεγαλώσει με πράγματα που είναι πιο θεματικά, που έχουν δηλαδή προέκταση πέρα από το μουσικό τους σκέλος είτε στο θεατρικό, δηλαδή progressive rock, progressive metal, ροκ όπερες, μουσικοθεατρικές παραστάσεις, που έχουν επιχειρήσει και πολλοί μεγάλοι του είδους, ήταν στα ακούσματά μας και στις επιρροές μας, άρα ενίοτε όταν βρίσκαμε ένα θέμα κατάλληλο είτε «απλώναμε» μία μουσική δουλειά με θεατρικούς όρους ή ακόμα εκκίνουσαμε από μία θεατρική παρόρμηση και την πλέκαμε και τη δέναμε με μουσική. Για την ιστορία, έχουμε κάνεις τρεις ολοκληρωμένες μουσικoθεατρικές παραστάσεις με τη μπάντα επί σκηνής και συνεργασία με ηθοποιούς, με σκηνοθέτες, με μία ομάδα video artist που προβάλαμε original video art ή 3D animation ή με κειμενογράφους. Για να το συνδέσουμε περισσότερο με το σήμερα, η «Μπαλάντα της Φυλακής», το τελευταίο album που έχουμε κάνει πριν το «Revolution Sessions», είναι ένα concept album που έχει κινηματογραφικές – θεατρικές προεκτάσεις και είναι και στα σχέδιά μας να το κάνουμε κάποια στιγμή μ'αυτό τον τρόπο.

- HM: Μάνος Ξυδούς και από εκεί και πέρα έχετε συνεργαστεί και με άλλα μεγάλα ονόματα του χώρου και θεατρικά, όπως με την Ελένη Γερασιμίδου που έχετε κάνει μουσική σε παράσταση, με τον Πασχαλίδη, με τον Πλιάτσικα κτλ. Πώς βοηθούν τη μπαντα αυτές οι συνεργασίες;

- Φ: Πάντα από κάθε συνεργασία έχεις να πάρεις κάτι. Αυτό ισχύει σαν κανόνας στην έννοια της συνεργασίας, ανεξάρτητα αν είναι καλλιτεχνική ή όχι. Από τη στιγμή που συχνωτίζεσαι με άλλους ανθρώπους, λογικό είναι να πάρεις πράγματα, να διδαχθείς, να μοιραστείς πράγματα, εμπειρίες, καταστάσεις κλπ. Από πλευράς εμπορικότητας, αν αυτό ρωτάς, δεν νομίζω ότι είναι καθοριστικό. Εκεί που βοηθάει είναι στο να αναδειχθεί, πώς να στο πώ...., ότι δεν είσαι εσύ κλεισμένος μέσα σε ένα δωμάτιο, ότι δεν είσαι απομονωμένος δηλαδή και ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που εκτιμούν τη δική σου αξία, γιατί δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την αξία του Μάνου Ξυδούς. Αλλά ως εκεί, δεν νομίζω ότι κερδίζεις την επιτυχία μέσα από τη συνεργασία.
- Θ: Κατ'αρχάς να πούμε ότι όντως έχουν βρεθεί στο δρόμο μας άνθρωποι επώνυμοι, οι οποίοι βοήθησαν με τον τρόπο τους, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, άλλος πιο καθοριστικά, άλλος λιγότερο καθοριστικά και αυτό είναι σημαντικό σαν συμπέρασμα, αν θες, για το ποιόν τους, για τον τρόπο που τοποθετούνται και πραγματικά τους ευχαριστούμε. Αλλά αν δεν υπάρχει μια βάση που να αξίζει, η πρόσκαιρη εμπορικότητα που θα σου δώσει η συνεργασία με ένα όνομα, εάν δεν συνοδεύεται από ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα που να δικαιολογεί αυτή τη συνεργασία, δεν έχει νόημα. Έχουμε κερδίσει πολλά καλλιτεχνικά σε συνεργασίες με καλλίτέχνες που είναι «χαμηλότερης δυναμικής» από εμάς, δηλαδή μικρότερα εμπορικά ονόματα. Ήταν όμως πολύ ενδιαφέρουσα η συνεργασία σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Και σίγουρα κάθε συνεργασία που «βαθαίνει» λιγάκι, που βρίσκει νόημα μέσα από την αρχική σκέψη που έχεις, σε κάνει καλύτερο. Δεν μπορείς να μη συνεργάζεσαι. Αλλά σίγουρα δεν μπορείς να βασίζεσαι στο να κυνηγάς τη συνεργασία για να σε πάει μπροστά. Δε γίνεται έτσι. Χωρίς επιμονή και πολλή δουλειά δεν πας πουθενά. Επειδή όμως αναφέρθηκες στο Μάνο να ξεκαθαρίσουμε ότι ο Μάνος ήταν δάσκαλος. Δεν κερδίσαμε σε εμπορικότητα, μάθαμε όμως πώς να κινούμαστε με στρατηγική σε ένα χώρο που όχι μόνο δεν είναι φιλικός, αλλά είναι καθ'όλα εχθρικός, μας έδωσε πυξίδα για να μπορούμε να κινούμαστε και αυτή την πυξίδα ακόμα τη χρησιμοποιούμε τόσα χρόνια μετά τη συνεργασία μας με το Μάνο.

- ΗΜ: Η μουσική και γενικότερα η τέχνη είναι πολιτική στάση;

- Θ: Ποια πλευρά κοινωνικής δραστηριότητας δεν είναι πολιτική στάση; Οποιαδήποτε πλευρά δραστηριότητας που εμπεριέχει το να τοποθετείς τον εαυτό σου σε ένα σύνολο ανθρώπων και να κινείσαι, να πορεύεσαι, να τοποθετείσαι, εκ των πραγμάτων φέρει θέση.

- ΗΜ: Παρ'όλη την κρίση, τα γεγονότα και τις κοινωνικοπολιτικές αλλαγές, από τα περισσότερα συγκροτήματα/καλλιτέχνες δεν βλέπουμε ξεκάθαρη πολιτική στάση ή έστω συμμετοχή στα πράγματα. Δεν "άνθισε" το πολιτικό τραγούδι όπως ίσως θα περίμενε κανείς σε περιόδους πολιτικής και κοινωνικής κρίσης.

- Φ: Η πλειοψηφία του κόσμου αποφεύγει να δραστηριοποιηθεί πολιτικά. Το να βγω σε ένα καφενείο και να βρίσω δεν είναι πολιτική στάση. Πολιτική στάση είναι για παράδειγμα να γραφτώ στο σωματείο στον κλάδο που δουλεύω. Από τη στιγμή που η πλειοψηφία του κόσμου δεν εμπλέκεται πολιτικά, συνδικαλιστικά αν θες, λογικό είναι και στην τέχνη να μην έχουμε την αντίστοιχη δραστηριοποίηση. Επίσης, επειδή υπάρχει και το γνωστό «μη μιλάς πολύ, θα σε δουν, θα σε θάψουν κτλ.» υπάρχουν και γνωστοί καλλιτέχνες και όχι μόνο νέα παιδιά -όπου εκεί βρίσκουμε τα περισσότερα διαμάντια πολιτικής τέχνης- που φοβούμενοι μην χάσουν έστω κι αυτό το μικρό κοκκαλάκι που είχαν στα χέρια τους μέχρι πριν λίγο, προτιμούν να λουφάξουν. Άρα συμβαίνει και το αντίθετο. Τη στιγμή, δηλαδή, που χρειάζεται κάποιος να στυλιτεύσει, να διεκδικήσει, να συμπορευτεί με τον κόσμο που το έχει ανάγκη, κάνουν πίσω, επιλέγουν δηλαδή τη στάση της οπισθοχώρησης ή της ενσωμάτωσης.
- Θ: Κατάρχάς να μην το μηδενίσουμε. Όπως σε κάθε εποχή και στην εποχή της κρίσης και στον ελλαδικό χώρο είχαμε πολιτικές εκφράσεις, εννοώ καλλιτεχνικές, σε όλες τις μορφές τέχνης, ενδεχομένως σε κάποιες περισσότερο και σε κάποιες άλλες λιγότερο. Παραδείγματος χάρη, επειδή έχουμε μία παράδοση θεάτρου, είχαμε και έχουμε πολιτικό θέατρο. Αλλά εγώ θα σου έβαζα τρεις παραμέτρους ακόμα. Η μία είναι το να λουφάξεις που λέει ο Φάνης. Υπάρχει μία άλλη, η οποία είναι «τόσο, όσο». Δηλαδή γίνομαι πολιτικός τόσο όσο να είμαι αρεστός και εντός του κλίματος της εποχής, αλλά σταθερά «εντός των τειχών» και ανώδυνα και χαϊδεύοντας ενδεχομένως το κοινό αίσθημα για να μπορέσω να αντλήσω από αυτή τη δεξαμενή κοινό. Και η τρίτη, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι η πιο στρατευμένη από την άλλη πλευρά, είναι το να κάνεις πολιτική τέχνη από την ανάποδη. Δηλαδή να κάνεις συστημική πολιτική τέχνη, η οποία προάγει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που είναι το ζητούμενο των καιρών τουλάχιστον για τους «από κάτω». Δηλαδή να κάνεις συνειδητή προσπάθεια, πολλές φορές και αξιόλογη ως προς τη μορφή του καλλιτεχνικού έργου, το οποίο τελικά ως στόχο έχει να ηρεμήσει, να κατευνάσει, να αποπροσανατολίσει ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου. Άρα το πολιτικό δεν έχει μόνο μία πλευρά, είναι πολιτικό από ποιον και για ποιον και με τί κατεύθυνση, εξυπηρετώντας ποια συμφέροντα. Καθόλου τυχαία δεν ανακινήσαμε εμείς και ανανεώσαμε την ηχογράφηση που είχαμε κάνει στο «Which Side are You On» μέσα στο «Revolution Sessions», γιατί ακριβώς μέσα στην κρίση η διαχωριστική γραμμή είναι πιο καθαρή και τί θέση παίρνεις σ'αυτό το πράγμα. Πάντως είμαστε αισιόδοξοι γιατί από τα κάτω, δηλαδή από τα όχι ενταγμένα στις καθιερωμένες γραμμές, υπάρχει πάρα πολύς κόσμος που δημιουργεί και πολιτικά, εκφράζει τις ανησυχίες του και ενδεχομένως να δούμε να γίνει ρεύμα, να γίνει σκηνή.

- ΗΜ: Το «Revolution Sessions», που μόλις κυκλοφόρησε, έχω την εντύπωση πως αποτελεί καταρχήν μια αυθόρμητη κίνηση, ωστόσο περιέχει πέντε τραγούδια με βαριά πολιτική ιστορία. Πώς έγινε η επιλογή;

- Θ: Όλη η κίνηση ήταν σβέλτη, αυθόρμητη όπως λες αλλα θα έλεγα κυρίως παρορμητική. Ενώ έχουμε ήδη κυκλοφορήσει μια δισκογραφική δουλειά τον Ιούνιο, είναι κομμάτια που τα έχουμε παίξει στα live ή τα σκαλίζουμε μερικές φορές και όπως είμασταν σε πρόβες στο στούντιο και ετοιμαζόμασταν σιγά σιγά για το live στο Fuzz έπεσε η ιδέα αφού τα κάνουμε που τα κάνουμε, αφού πειραματιζόμαστε, αφού μας προβλημάτιζε η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και την Ευρώπη και στον κόσμο και επειδή είχαμε όλο τον προβληματισμό που περιέγραψες πριν για το πολιτικό τραγούδι, είπαμε δεν τα κάνουμε, δεν μπαίνουμε στη διαδικασία να τα γράψουμε; Τώρα η επιλογή... είναι κάποια που παίζαμε, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι επιλέξαμε χώρες που βρέθηκαν στο προσκήνιο, δηλαδή καθόλου τυχαία δεν επιλέξαμε τραγούδια από την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Ισπανία. Το τραγούδι «Which Side are You On» πέρα από το ότι είναι από τις Η.Π.Α., αφορά το αρχετυπικό δίπολο, δηλαδή διάλεξε πλευρά. Από την άλλη η επιλογή έγινε και βάσει γλώσσας. Δηλαδή δεν ξέρω Ιταλικά ή Ισπανικά, αλλά μπορώ να κάτσω να ασχοληθώ. Δύσκολα όμως θα τραγουδούσα Γερμανικά ή Ρώσικα. Το πρώτο στοιχείο όμως ήταν ότι θέλαμε να κάνουμε ένα σχόλιο για την επικαιρότητα μέσα από την επιλογή των τραγουδιών. Και καθόλου τυχαία επιλογή του κομματιού του Μικρούτσικου, που βάζει και τον μεγάλο Τούρκο δημιουργό Nazim Hikmet στο παιχνίδι.

- ΗΜ: Γενικότερα έχετε κάνει πολλές διασκευές στην πορεία σας.

- Φ: Γενικά είμαστε της άποψης ότι αν είναι κάτι να το κάνεις, ας το φέρεις στα μέτρα σου. Δηλαδή δεν θα πάμε να παίξουμε ένα τραγούδι επειδή απλά μας άρεσε όταν το ακούγαμε μικροί. Το κάναμε κι αυτό, το cover band που παίζεις διασκευές απλά για να περάσει κάποιος καλα, είναι μεγάλο σχολείο. Η λογική όμως ήταν το να εντάξουμε επιλεγμένα ένα τραγούδι, το οποίο να μπορεί να ενταχθεί στο set list των Kollektiva, να συνάδει δηλαδή με τον χαρακτήρα των Kollektiva κι από εκεί και πέρα να έρθει πάνω στο ύφος και τον ήχο των Kollektiva. Αυτό ήταν πάντα το κριτήριο. Επομένως στο στούντιο θεωρούσαμε σκόπιμο το να το σκαλίσουμε, να βάλουμε τη δική μας άποψη πάνω στο τραγούδι, που σημαίνει πολλές φορές ακόμα και σύνθεση από το μηδέν όπως έγινε και με τα κομμάτια στο «Revolution Sessions», όχι μόνο διαφορετική ενορχήστρωση ή αλλαγές στη δομή του κομματιού. Μας αρέσει όμως αυτό, το κάνουμε πολύ συχνά και το γουστάρουμε πολύ.
- Θ: Είναι και καλλιτεχνική δημιουργική πρόκληση το να αλλάζεις δραστικά, σε πολλές περιπτώσεις, το περιτύλιγμα ενός τραγουδιού φέρνοντάς το στο δικό σου τρόπο αντίληψης και να διατηρείς όμως ανέπαφη την ουσία, τη βασική του αισθητική.

- ΗΜ: Η «Μπαλάντα της Φυλακής» προέρχεται από τη «Φυλακή του Ρέντινγκ», ένα από τα πιο καθοριστικά ποιήματα του Oscar Wilde. Πόσο δύσκολο ήταν να πάρετε στοιχεία του και να τα φέρετε στο σήμερα;

- Φ: Πολύ. Δουλέψαμε πάρα πολύ. Αυτό ήταν ένα project το οποίο μας πήρε πάρα πολύ χρόνο και πάρα πολύ ενέργεια. Προσέξαμε πολύ τις λεπτομέρειες, προσέξαμε να υπάρχει συνοχή σε όλο το δίσκο, προσέξαμε να υπάρχει και συνοχή αλλά και ανατροπή του Wilde και αισθητικά πάνω απ'όλα να μην προσβάλει τον Wilde, αλλά ταυτόχρονα να είναι και δικό μας και επίκαιρο. Οπότε όλο αυτό είχε πάρα πολύ λεπτές ισορροπίες, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να δουλέψουμε πάρα πολύ καιρό και πάρα πολύ εντατικά. Αλλά νομίζω ότι το αποτέλεσμα μας δικαιώνει τελικά.
- Θ: Και είναι κάτι που δουλεύει για εμάς. Όπως μας έλεγε μία φίλη και συνεργάτης, είναι προίκα. Δηλαδή θα υπάρχει, θα ανατρέχει στην "Μπαλάντα της Φυλακής" οποιοσδήποτε μας ακούει για πρώτη φορά.

- ΗΜ: Ελληνόφωνο ή αγγλόφωνο ροκ;

- Θ: Είναι ανάγκη να απαντηθεί; Κατ'αρχήν δεν υπάρχει κανόνας, δεν υπάρχει ντιρεκτίβα. Το ελληνόφωνο για κάποιον που είναι ελληνικής καταγωγής ή χρησιμοποιεί την ελληνική για πρώτη του γλώσσα, σου δίνει τη δυνατότητα βαθύτερα στιχουργικά να μπορέσεις να πεις αυτό που θέλεις. Από την άλλη όμως νομίζω ότι είναι τόσο μεγάλο το μπλέξιμο με την αγγλόφωνη κουλτούρα εν γένει και είναι εξοικιωμένο τόσο μεγάλο κομμάτι του κόσμου, που σαφώς υπάρχουν Έλληνες στιχουργοί σήμερα που μπορούν να γράψουν σε αγγλικό στίχο και να το κάνουν με το ίδιο βάθος που θα το έκαναν στα ελληνικά. Μετά είναι και θέμα αισθητικής της γλώσσας, γιατί κάθε γλώσσα έχει μία αισθητική. Δοκιμάζεις, πειραματίζεσαι και στο βαθμό που μπορείς να το κάνεις επιλέγεις κάθε φορά τη γλώσσα που εκφράζει καλύτερα αυτό που θες να πεις.
- Φ: Από την άλλη φαντάσου ότι το κοινό μας, ο κόσμος δηλαδή που γεμίζει τα μαγαζιά στις συναυλίες μας, είναι 17-25, άντε να είναι 16-27. Όλα αυτά τα παιδιά ξέρουν αγγλικά. Δεν είναι κάποια γλώσσα ξένη σε αυτούς.

- HM: Εσείς δισκογραφείτε κυρίως ελληνόφωνα. Και το λέω και ελλείψη πλέον ελληνόφωνων μπαντών, τα Διάφανα Κρίνα είναι παρελθόν, οι Τρύπες κτλ. Και μάλιστα σε χώρο σαν το Fuzz έχουμε να δούμε ελληνόφωνη μπάντα αρκετά χρόνια...

- Θ: Αυτό που λες τώρα είναι φανταστική παρατήρηση, που δεν μου έχει περάσει καθόλου από το μυαλό, έχεις απόλυτο δίκιο. Προσπαθώ να θυμηθώ τα σχήματα που έχουν παίξει στο Fuzz και έχεις δίκιο, δεν υπάρχει ελληνόφωνο σχήμα που να έχει παίξει στο Fuzz ή σε αντίστοιχα μεγάλο χώρο εδώ και πολλά χρόνια... Ευχαριστούμε που μας άγχωσες περισσότερο (γέλια)! Ναι, γιατί θα έλεγες ότι ακόμα και οι VIC (Villagers of Ioannina City) που έπαιξαν στο Fuzz είναι ιδιότυπα ελληνόφωνοι, με την έννοια ότι μιλάμε για παραδοσιακή μουσική.

- ΗΜ: Είναι μια νίκη αυτή για εσάς;

- Θ: Θα σου απαντήσουμε στις 8 Μαρτίου (γέλια)! Παντώς η αλήθεια είναι ότι ο στρατός μας βαδίζει στο πεδίο της μάχης με πολύ μεγάλη αισοδοξία και νομίζουμε ότι θα κερδίσουμε τη μάχη.

- ΗM: Εσείς, οι Indico, οι 9mm φαίνεται να είστε μια «εμπροσθοφυλακή» ενός νέου κύματος ελληνόφωνου rock ή τέλοσπάντων ενός κύματος που στηρίζει πολύ και την ελληνόφωνη πλευρά του. Πώς κινείται αυτή τη στιγμή η συγκεκριμένη σκηνή, ο χώρος βλέποντας πλέον ότι έχει περάσει το μεγάλο μπαμ των '90s;

- Φ: Ένας φίλος σε μια πολύ γνωστή μπάντα, από τις παλιές αυτές, μου είχε πει ότι το ελληνικό ροκ κάνει κύκλους ανά 20ετία. Άρα, μου είπε, τώρα είναι η σειρά σας. Δεν ξέρω αν έχει δίκιο. Αυτό θα φανεί από την ιστορία. Τώρα για «εμπροσθοφυλακή» δεν ξέρω αν ισχύει, πάντως το σίγουρο είναι ότι οι σχέσεις ανάμεσα στα σχήματα είναι πολύ πιο χαλαρές απ'ότι ήταν παλιότερα, κυρίως γιατί όχι μόνο δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα, αλλά δεν έχουμε να κερδίσουμε τίποτα. Δεν παίζεται καμιά πίτα. Είναι άριστες οι σχέσεις μας. Δηλαδή σκέψου ότι τη μίξη στο «Revolution Sessions» την έχει κάνει ο Μιχάλης Σκαράκης, ο οποίος τραγουδάει στους 9mm. Η ηχογράφηση έγινε στο δικό μας στούντιο και τη μίξη την έκανε στο δικό τους ο Μιχάλης μαζί με τον Άγγελο, που παίζει πλήκτρα στους 9mm. Οι σχέσεις μας είναι απολύτως φιλικές και δεν υπάρχει τίποτα να χωρίσουμε. Για «εμπροσθοφυλακή» σου ξαναλέω δεν ξέρω, γιατί θα πρέπει να υπάρχει και στρατός από πίσω. Ή αν θα είμαστε σαν τους Ινδιάνους που φεύγουν μόνοι τους και μετά πέφτουν.
- Θ: Απλά ξέρεις τι θα πρέπει να παρατηρήσουμε; Στο βαθμό που συμβαίνει αυτό που λες ή αν συμβεί και προχωρήσει, όπως και στο αντίστοιχο προηγούμενο κύμα, έχει τη δυνατότητα ο ελληνόφωνος ήχος σε πολλές περιπτώσεις να συμπαρασύρει πολύ μεγαλύτερο κομμάτι κοινού, όπου ενδεχομένως αγγλόγωνα σχήματα το κάνουν είτε περιστασιακά, είτε δεν γειώνονται τόσο καλά με την πραγματικότητα. Από την άλλη, πιστεύω ότι μετά το μεγάλο κύμα του ελληνόφωνου ήχου, ο αγγλόφωνος ήχος που βγήκε μπροστά ώθησε πάρα πολύ το ανέβασμα της ποιότητας της δουλειάς σε επίπεδο παραγωγής, σε επίπεδο ήχου, σε επίπεδο γνώσης των οργάνων του κάθε μουσικού, ενώ ο ελληνόφωνος ήχος παραδοσιακά σε αυτό το κομμάτι πάσχει, γιατί μπαίνει μπροστά ο λόγος και καλύπτει το μουσικό κομμάτι. Νομίζω ότι τα σχήματα πλέον και εμείς προσπαθούμε να κινούμαστε ακριβώς σε αυτή την κατεύθυνση, βρίσκουμε τη χρυσή τομή. Δηλαδή δεν σημαίνει ότι ο λόγος πρέπει να καλύπτει τη μουσική σου, αλλά από την άλλη είναι απαραίτητος για να εκφράσει κόσμο, να νιώσει ότι κινητοποιεί, ότι φτιάχνει ένα ρεύμα, ότι φτιάχνει μία τάση, μία σκηνή. Η αγγλόφωνη σκηνή που φτιάχτηκε στα τέλη της δεκαετίας των '90s και στα '00s αν το σκεφτείς ποτέ δεν πήρε ιδιαίτερα μαζικά χαρακτηριστικά, σε σχολεία π.χ., σε σχολές κτλ. Είναι λίγο πιο εναλλακτική με την κακή αυτή τη φορά έννοια, όχι τη γενική έννοια, κουβαλάει έναν ντε και καλά εναλλακτισμό που δυσκολεύει να εκφράσει, θα τολμούσα να πω, λαϊκότητα, το οποίο μπορεί βέβαια να κινδυνεύει να είναι άπειρα παρεξηγήσιμος όρος, αλλά όντως δε φέρει λαϊκότητα. Για παράδειγμα ένας μαθητής εκεί που γράφει με μεγάλη ευκολία στίχους των Maiden ή των Metallica στο θρανίο του, δεν θα γράψει από ένα αγγλόφωνο σχήμα, ενώ αντίστοιχα θα έγραφε στίχους από Τρύπες. Αυτό βγάζει οπαδισμό, ο άλλος νιώθει ότι ανήκει σε μία σκηνή, σε μία κοινότητα. Σκέψου τον οπαδισμό που κουβαλάν σχήματα, όχι μόνο στο rock, αλλά δες τι έκαναν οι Active Member ας πούμε. Ακόμα και έντεχνοι καλλιτέχνες, ανεξαρτήτως του δικού μου γούστου, έχουν χαρακτηριστικά οπαδισμού σε rock επίπεδο.

- ΗM: Νομίζω χθες ξεπεράσατε τα 10.000 likes στο facebook. Λένε κάτι για εσάς αυτά τα νούμερα;

- Φ: Κοίταξε, το συζητήσαμε σήμερα. Είναι το πενταψήφιο που από τη στιγμή που παίζει ρόλο για παράδειγμα σε ένα μαγαζί που πας να παίξεις, αυτός ο αριθμός παίζει γενικότερα ένα ρόλο. Εμείς ποτέ δεν τα βάλαμε κάτω, να δούμε πόσα είναι και να ασχολήθουμε συστηματικά να τα αυξήσουμε για να πούμε ότι τελικά τα καταφέραμε. Δεν είναι αυτοσκοπός το να έχουμε περισσότερα likes. Αν δεν ήταν έτσι η κατάσταση στημένη, μπορώ να σου πω ότι δεν θα μας ενδιέφερε και καθόλου. Από την άλλη, εμείς με το κοινό μας έχουμε μια πολύ δεμένη σχέση. Γι'αυτό και φροντίζουμε συνέχεια να τροφοδοτούμε αυτή τη σχέση. Για παράδειγμα, από το site μας δίνουμε σταθερά μπλουζάκια μας. Ο κόσμος τα θέλει, τα φοράει και νιώθει ότι φορώντας ένα μπλουζάκι Kollektiva κάνει μια δήλωση. Στο Fuzz τώρα, παρ'όλο που είναι μια πολύ μεγάλη παραγωγή κι εμείς έχουμε βάλει το χέρι στην τσέπη γι'αυτή την ιστορία, τα εισιτήρια τα κρατήσαμε πάρα πολύ χαμηλά. Δηλαδή βάλαμε 7€ εισιτήριο για όλους τους μαθητές, φοιτητές και άνεργους, που από αυτό το εισιτήριο εμείς δεν βγάζουμε τίποτα. Και μάλιστα η συμφωνία είναι ότι ακόμα και στην προπώληση θα δίνεται κανονικά 7€, που συνήθως δίνεται μόνο στην είσοδο. Επομένως προσπαθούμε γενικά , όχι σε στυλ επιβράβευσης, αλλά επειδή νιώθουμε αυτή την ανάγκη, να δώσουμε κι εμείς στον κόσμο που μας τροφοδοτεί με ενέργεια. Αν αυτό λέει κάτι, στον άνθρωπο που έκανε το 10.000στό like έχουμε ήδη στείλει μήνυμα ότι έχει κερδίσει δωρεάν είσοδο για το Fuzz. Αυτό ήταν το λιγότερο που μπορούσαμε να κάνουμε, χωρίς όμως να το διατυμπανίσουμε, χωρίς να το ανακοινώσουμε στη σελίδα μας. Απλά ο συγκεκριμένος ήταν τυχερός και πολύ συχνά υπάρχουν τέτοιοι. Και κάνουμε και διαγωνισμούς στη σελίδα μας και διάφορα τέτοια πράγματα. Και προσπαθούμε γενικά να έχουμε μια πολύ καλή σχέση με το κοινό μας.
- Θ: Κοίτα, όλοι οι δείκτες από τα social media και γενικά από την ιντερνετική παρουσία, όπως κάθε δείκτης που έχεις για να δεις πώς υπάρχεις σ'αυτό το χώρο, σίγουρα είναι και χρήσιμος και αξιοποιήσιμος και πολλές φορές σε επηρεάζει και θετικά ψυχολογικά. Αλλά γνωρίζουμε και περιπτώσεις καλλιτεχνών ή συγκροτημάτων που έχουν 15.000-20.000 likes, αλλά τελικά δυσκολεύονται να μαζέψουν 100 άτομα σε μια συναυλία. Δηλαδή έχει και άλλα πέρα από αυτό, δεν είναι μόνο τα νούμερα.

- ΗΜ: Τι να περιμένουμε στο Fuzz;

- Θ: Νομίζω το πιο δυνατό live που έχουμε κάνει ποτέ. Προβάρουμε πάρα πολύ εντατικά, ετοιμάζουμε ένα πολύ δυνατό και βαθειά εκτονωτικό set list για όλο τον κόσμο που θα'ναι εκεί. Όλη αυτή η κατάσταση που δημιουργείται στα live μας, που είναι heavy metalικής κοπής, γιατί έχουμε μεγαλώσει με αυτά τα πράγματα και παίζουμε μουσική με αυτόν τον τρόπο ακόμα κι αν δεν παίζουμε αμιγώς heavy metal, αλλά ο τρόπος που στηνόμαστε, που επικοινωνούμε με τον κόσμο και η ενέργεια που βγάζει μία συναυλία μας είναι heavy metalικής κοπής. Άρα αυτό σημαίνει πολύ ένταση, πολύ φωνή, πολύς ιδρώτας και κάθαρση θα έλεγα. Θέλουμε όπως νιώθουμε εμείς στο τέλος μιας συναυλίας, το ίδιο να νιώθει κι ο κόσμος, να νιώθει την κάθαρση, σαν να έχει δει μια heavy metal εκδοχή αρχαίας τραγωδίας και να έχει μία rock κάθαρση στο φινάλε. Οπότε στο Fuzz περιμένουμε πολύ ξύλο. Πανικός.

- HM: Άμεσα σχέδια ως Kollektiva μετά το Fuzz;

- Φ: Αυτή τη στιγμή το μυαλό μας είναι κλειδωμένο στο Fuzz, δεν μπορείς να φανταστείς πόσο πολύ. Δεν σκεφτόμαστε τίποτα άλλο. Όλη την ώρα μιλάμε γι'αυτό και ψάχνουμε να βρούμε τρόπους πώς θα γίνει μία συναυλία που θα συζητηθεί.

- ΗΜ: Κλείνοντας στείλτε ένα μήνυμα σε όποιον διαβάσει αυτή τη συνέντευξη.

- Θ: Ευχαριστούμε κατ'αρχήν όλα τα παιδιά εκεί έξω για την υποστήριξη. Είναι καθοριστική για εμάς και συγκινητική σε πολλές περιπτώσεις. Τώρα που το λέμε σκέφτομαι 3-4 περιπτώσεις που ήμουν στα πρόθυρα να δακρύσω από τον τρόπο που κάποιος μας έδειξε ότι η μουσική μας παίζει κάποιο συγκεκριμένο ρόλο στη ζωή του ή είχε παίξει κάποια στιγμή ένα τραγούδι ένα συγκεκριμένο ρόλο. Κι αυτό είναι αναντικατάστατο και σου δίνει κουράγιο να συνεχίσεις σε όλη αυτή τη δυσκολία. Το δεύτερο είναι, δεν το βάζουμε κάτω ποτέ, κρατάμε το κεφάλι ψηλά όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες και οι συγκυρίες και πάντα κινούμαστε διεκδικητικά και επιθετικά για να πέρνουμε αυτό που αξίζουμε και όχι να μένουμε καθηλωμένοι στα πλαίσια που θέλουν να μας στριμώξουν. Και όταν μιλάω σε πρώτο πληθυντικό αφορά την τεράστια πλειοψηφία των συνομιλητών μας, των ανθρώπων μικρότερης ή και μεγαλύτερης ηλικίας που ζουν αυτό που ζούμε κι εμείς και βιώνουν τη δυσκολία με τον ίδιο τρόπο.

- ΗΜ: Ευχαριστούμε παιδιά!

- Φ: Εμείς ευχαριστούμε το Hard Music κι εσένα Ηλία!


Ευχαριστούμε πολύ το hardmusic.gr και τον Ηλία "ΔΑΙΜΩΝ" Παπάζογλου