KollektivA: “Όσο δεν διεκδικούμε, πάντα είμαστε δέσμιοι”
Φιλόδοξα πλάνα στο ελληνικό rock υπάρχουν και με το παραπάνω. Πάρτε για παράδειγμα το καινούργιο άλμπουμ των KollektivA, Η Μπαλάντα της Φυλακής. Concept έργο με την κανονική έννοια του όρου, με ολοκληρωμένη εικόνα και έκφραση. Ένα μουσικο-θεατρικό έργο σε 4 πράξεις, βασισμένο στο ποίημα του Oscar Wilde, μία ιστορία που διαδραματίζεται μέσα στις συμβολικού (ή και όχι) χαρακτήρα «φυλακές του Κόσμου». Που από πίσω του κρύβει πολύ δουλειά, προσήλωση και επαγγελματισμό. Φυσικό ήταν να μας τραβήξουν την προσοχή και να τους ρωτήσουμε διάφορα που είχαμε στο μυαλό μας.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για ένα concept άλμπουμ; Ήταν ένα άκουσμα που έδωσε περισσότερο το έναυσμα, το ποίημα του Oscar Wilde, ή κάποιο γεγονός;
Μάλλον όλα μαζί και όχι μόνο αυτά. Οι επιρροές μας από μεγάλα concept albums του παρελθόντος υπήρχαν πάντα. Μάλιστα στο παρελθόν έχουμε κάνει αρκετές φορές concept μουσικο-θεατρικές παραστάσεις, ξεκινώντας ακόμα από το 2008. Παράλληλα κάναμε μουσική για θέατρο και τηλεόραση και στριφογύριζε όλο και περισσότερο η ιδέα της δημιουργίας ενός concept album. Κάποια στιγμή πρότεινε ο Γιώργος, ο μπασίστας μας, να αποδώσουμε στιχουργικά τη «Μπαλάντα της Φυλακής» του Oscar Wilde και να το κάνουμε τραγούδι. Από κει αναπτύχθηκε μια σειρά γεγονότων που οδήγησαν στο ξεκλείδωμα των ιδεών μας για τη δημιουργία του album.
Πόσο επίκαιρο θεωρείτε πως είναι το ποίημα του Wilde και κατ’ επέκταση και ο ίδιος ο δημιουργός;
Η φυλακή της ιστορίας του album είναι μάλλον φανταστική, μεταφορική. Αναφέρεται στον πρόλογο του έργου: «Χαμένες ψυχές, δυστυχισμένοι ασυνείδητοι, δέσμιος ο καθένας μας κάποιας Μοίρας, βασανιζόμαστε στις Φυλακές του Κόσμου σαν άβουλα πλάσματα». Στις σημερινές συνθήκες που η πλειονότητα του κόσμου δεν ικανοποιεί (συχνά ούτε συνειδητοποιεί) τις ανάγκες του, παρά υποτάσσεται στα δεδομένα, ο Oscar Wilde και η «Μπαλάντα της Φυλακής» παραμένουν, δυστυχώς, στην επικαιρότητα. Στόχος δικός μας είναι να συγκρουόμαστε με αυτή την τάση και να δημιουργούμε έξω από τα υπάρχοντα πλαίσια.
Το δίπολο «εγκλεισμός – απελευθέρωση» «κουμπώνει» επάνω μας και στην γενικότερη κατάσταση ιδανικά;
Μα δεν είναι έτσι; Όσο δεν διεκδικούμε, πάντα είμαστε δέσμιοι. Γι’ αυτό και στο έργο οι φυλακισμένοι θεωρούν ότι είναι ελεύθεροι όταν αμφισβητούν τον κόσμο όπως είναι, όταν ανατρέπουν την υποταγή τους. Ακόμα κι αν το ξημέρωμα τους βρει νεκρούς. Τότε τα δεσμά σπάνε. Η υλική απελευθέρωση ακολουθεί.
Πόσο σας δυσκόλεψε το «θεατρικό» στοιχείο που θέλατε να δώσετε;
Αρκετά. Ήταν μια πρόκληση. Έπρεπε να ισορροπήσει το sound design και οι πρόζες με τα τραγούδια και τον σκληρό ήχο, χωρίς να χάνεται η όλη αισθητική του έργου και η ατμόσφαιρα που θέλαμε να δημιουργήσουμε. Μετά από πολλές ώρες δουλειάς, ηχογραφήσεων, πρόβας, τελικά το αποτέλεσμα μας ικανοποίησε.
Μουσικά οι ενορχηστρώσεις είναι πολύ καλοδουλεμένες. Ανησυχήσατε καθόλου μήπως σας παρασύρει ο λόγος;
Ευχαριστούμε! Γενικά ήταν μόνιμα στο στόχαστρό μας να μην μας παρασύρουν οι υπερβολές είτε στις ενορχηστρώσεις, είτε στα θεατρικά μέρη. Όπου «ξεφεύγει» το πράγμα, αυτό γίνεται επί τούτου. Γι’ αυτό και σε άλλα σημεία «μαζεύει». Προσπαθήσαμε να είναι ένα ισορροπημένο έργο που κάθε μέρος (μουσικό ή όχι) εξυπηρετεί την ιστορία και την εξέλιξή της. Δεν προβληματιστήκαμε πχ για την ύπαρξη ορχηστρικού τραγουδιού με φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς γιατί αυτό εξυπηρετούσε τη συγκεκριμένη σκηνή. Ούτε για το γεγονός ότι πχ ο «Φόνος» διαρκεί μόλις 1’50’’, γιατί έτσι.. έγινε στην ιστορία. Όλος ο δίσκος ηχογραφήθηκε με άξονα ότι θα «σηκωθεί» με παραστασιακούς όρους, οπότε τα πάντα έπρεπε να μπορούν να αναπαραχθούν ζωντανά, με τη σωστή ροή. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό έπαιξε ο παραγωγός μας, ο Νίκος Μακράκης που λειτουργούσε πυροσβεστικά πολλές φορές..
Σε ποιον απευθύνεται Η Μπαλάντα της Φυλακής; Ποιο είναι το ακροατήριό του; Πόσο ευρύ το φαντάζεστε;
Για να πω την αλήθεια δεν προβληματιστήκαμε ποτέ για αυτό. Η απεικόνιση της πραγματικότητας με καλλιτεχνικούς όρους και η οργάνωση του κοινωνικού συναισθήματος ήταν πάντα ο στόχος μας κι έτσι με αυτό πορευόμαστε. Πολύ συχνά αποδεικνύεται ότι η ευρύτητα δεν είναι προβλέψιμη απόλυτα. Από τη στιγμή που προτείνουμε κάτι ουσιαστικό, με ποιότητα και χαρακτήρα, νομίζω θα βρει το ακροατήριό του. Είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει κόσμος που αναζητά το αυθεντικό και έχει κουραστεί από τα τετριμμένα. Το σίγουρο τουλάχιστον είναι ότι όποιος ακούει ροκ μουσική θα μείνει 100% ικανοποιημένος.
Μιλάμε για ένα φιλόδοξο project. Λείπει η φιλοδοξία από την ελληνική rock παραγωγή ή υπάρχουν αντικειμενικά σημαντικά προβλήματα για να δημιουργήσει κανείς;
Και τα δύο. Λείπει ίσως το όραμα, η διάθεση να θέτουμε τον πήχη ψηλότερα, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τη ροκ. Από την άλλη, από μόνη της η δημιουργία ροκ μουσικής προσκρούει σε ένα τοίχος από άλλα μουσικά (ή και όχι ακριβώς) ιδιώματα, που κατακλύζουν την ηχητική ατμόσφαιρα. Νομίζω, όμως, ότι πέραν του ιδεολογικού/ ψυχολογικού παράγοντα, κύριο είναι το οικονομικό σκέλος της παραγωγής. Εμείς πχ για να κάνουμε τη «Μπαλάντα της Φυλακής» επενδύσαμε δυο χρόνια νωρίτερα και φτιάξαμε το δικό μας στούντιο για πρόβα και ηχογράφηση, προκειμένου να επιτύχουμε δημιουργική και παραγωγική αυτονομία. Δεν ξέρω πόσο εύκολο θα ήταν διαφορετικά, άρα και πόσο εύκολο είναι για μια μπάντα που τώρα ξεκινά την πορεία της. Εμείς ήμαστε πρόσθετα τυχεροί που βρέθηκε ο Θοδωρής Τσαντούλας στην Cobalt και πίστεψε στο υλικό μας, τη στιγμή που οι δισκογραφικές αναζητούν το εύκολο κέρδος μέσα από χιλιοακουσμένα και ανούσια ηχογραφήματα.
Έχετε παίξει live το άλμπουμ; Παίρνει ίσως διαφορετική διάσταση ζωντανά;
Η προετοιμασία για τη ζωντανή παρουσίαση του album, μαζί με κατάλληλα σκηνικά, κοστούμια, στο σωστό χώρο, απαιτεί πολύ χρόνο και δουλειά. Ήδη έχουμε μπει στη διαδικασία αυτή, έχουμε επιλέξει τους συνεργάτες μας και κάνουμε σχέδια, αλλά ακόμα είναι νωρίς. Δεν είμαστε του «αρπα κολα», όπως καταλαβαίνεις, γι΄ αυτό και μάλλον για φθινόπωρο το βλέπω. Πάντως ανυπομονούμε πολύ για την υλοποίηση και είμαστε σίγουροι ότι θα είναι κάτι μοναδικό.
Θα μπορούσε το επόμενο άλμπουμ να είναι εκτός κοινωνικοπολιτικής λογικής και να παίζετε «απλά» τραγούδια με τρία ακόρντα;
Κοίταξε.. και τώρα «απλά» μουσική παίζουμε. Δεν κάνουμε κάτι επιτηδευμένο, θεωρούμε. Αν τα ακόρντα θα είναι τρία ή δεκατρία είναι δευτερεύον. Κύριο είναι να παράγεται αληθινή, όμορφη Τέχνη που έχει κάτι να πει. Το στιχουργικό περιεχόμενο δεν μπορώ να το καθορίσω εκ των προτέρων. Μπορεί να περιέχει κι άλλα στοιχεία ή να είναι τελείως ακραίο, να είναι στα Ελληνικά ή σε άλλη γλώσσα. Εξαρτάται από το τι θα θέλουμε να κάνουμε του χρόνου.
Ποια είναι τα καλύτερα concept άλμπουμ που έχετε ακούσει;
Top10, χωρίς σειρά προτίμησης:
Queensryche – Operation Mindcrime
Pink Floyd – The Wall
The Who – Tommy
Green Day – American Idiot
Dream Theater – Metropolis Pt. 2: Scenes from a Memory
Fates Warning – A Pleasant Shade of Grey
Savatage – Dead Winter Dead
Jethro Tull – Thick As A Brick
Pain Of Salvation – Perfect Element
Spock’s Beard – Snow
Κάποια άμεσα σχέδιά σας που θα έπρεπε να ξέρουμε;
Άμεσα έχουμε ένα live με αφορμή την κυκλοφορία του album, την Παρασκευή 20/6 στο Kookoo. Στη συνέχεια θα κάνουμε κάποιες συναυλίες μέσα στο καλοκαίρι, παρουσιάζοντας ένα μέρος του δίσκου, μαζί με κάποιες επιλογές από το “Songs of Freedom” που παρουσιάζαμε φέτος και ουσιαστικά λειτούργησε ως συναυλιακός προπομπός για την «Μπαλάντα της Φυλακής».